Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Tiryakioğlu, kakao fiyatlarının küresel arzdaki düşüşün etkisiyle zirveye çıktığını, bu sebeple çikolata üretim maliyetlerinin zorlayıcı olduğunu ifade etti.
Tiryakioğlu, yaptığı yazılı açıklamada, iklim değişikliği ve kuraklık gibi etkenlere bağlı olarak kakao fiyatının ton başına 10 bin doları aştığını belirtti.
Çikolata ve kakao içeren gıda ürünleri ihracatlarının geçen yıl sektör ihracatının yüzde 7’sine denk geldiğine işaret eden Tiryakioğlu, şu değerlendirmede bulundu:
“TÜİK verilerine göre geçen yıl 211 bin tonu aşan toplam kakao ithalatımızın büyüklüğü 672 milyon dolara ulaştı. Yurt içindeki tüketim ihtiyacını da kapsayan bu ham madde girişinin sonunda 2023 yılı çikolata ve kakaolu ürün ihracatımız 860 milyon dolar oldu. Gıdanın hemen hemen her alanında olduğumuz gibi firmalarımız çikolata konusunda da çok geniş bir coğrafyaya hizmet veren rekabetçi bir yapıya sahip. Uluslararası müşteri profilimizin temel bir özelliği fiyat hassasiyetlerinin yüksek olması. Bir kilogram kakao fiyatının 10 dolara ulaştığı bir ortamda çikolata üretim maliyetleri zorlayıcı oluyor.”
Alternatif ülkelere yoğunlaşıldı
Güneydoğu Anadolu Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Celal Kadooğlu da Türkiye’nin yılın ilk 2 ayındaki çikolata ve kakaolu ürün ihracatının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,3 artarak 149 milyon dolara ulaştığına dikkati çekti.
Kakao fiyatlarındaki artışın karlılığı etkilediğini belirten Kadooğlu, şunları kaydetti:
“Fiyatların artmasında arz sıkıntısının yanında ilerleyen aylarda talebin daha da artacağını öngörerek stok yapan alıcıların spekülatif etkisi olduğu kesin. Mevcut üretim rakamları, fiyatların uzun süre daha gevşemeyeceğini gösteriyor. Stoklarındaki kakaonun azalmaya başladığını gören üreticilerimiz de tedarik sorununu aşmak için alternatif ülkelere yoğunlaşıyor. Bölgemiz son yıllarda çikolata ve kakaolu ürün ihracatında en güçlü bölgelerden biri haline geldi. Bu ürünün bölgemizin hububat sektörü ihracatı içindeki payı 2023 yılında yüzde 4,8 seviyelerine yükseldi.”
Kadooğlu, bölgeden en fazla çikolata ihracatını Irak, Libya ve ABD’ye yaptıklarını ifade etti.